Het weer in Dresden

Het weer in Dresden lijkt op dat van Nederland. De stad heeft hetzelfde klimaattype, het gematigde zeeklimaat, en statistisch gezien een beetje vergelijkbare temperaturen en neerslaghoeveelheden. Dat komt omdat Dresden, ondanks de ligging verder landinwaarts, nog te maken heeft met invloeden vanaf omringende grote wateren zoals de Noordzee, de Oostzee en de Atlantische Oceaan. Omdat Dresden wat verder van het water afligt heeft het klimaat van Dresden wel wat weg van een landklimaat. Het weer is grilliger en de fluctuaties tussen de temperaturen gaan wat verder richting de uitersten. Al met al heeft Dresden te maken met veelal gematigd weer waarbij het kwik zowel in de zomer als in de winter niet te vaak richting extremen gaat.

Het klimaat van Dresden telt vier seizoenen: winter, lente, zomer en herfst. De klimatologische winter begint op 1 december, maar dat betekent niet dat er  voor die tijd geen winters weer voor kan komen. Sneeuw en vorst in november zijn geen uitzondering en in oktober wordt vaak de eerste nachtvorst al geregistreerd.

De lente breekt normaliter in het begin van maart aan. Ook hier moet gezegd worden dat het weer geen geheugen heeft en zich niet aan vaste regels houdt. Sommige jaren heb je in februari al de eerste aangename dagen, terwijl maart soms meer winters lijkt dan dat je het gevoel hebt dat de lente gearriveerd is. April is qua weer vaak nog erg wispelturig. De kans op aangenaam weer is dan al wel groter dan de kans op koel en nat weer. Mei is vaak grotendeels aangenaam. De laatste nachten met nachtvorst worden vaak in de eerste weken van mei geregistreerd, maar in deze maand krijg je vaak ook te maken met de eerste zomerse dagen, waarbij de maximumtemperatuur oploopt naar tenminste 25 graden Celsius.

In de loop van september gaat de zomer over in de herfst. Officieel begint de herfst in Dresden op 1 september. In de praktijk zie je steeds vaker dat de eerste weken van september vaker een zomers karakter vertonen dan dat het herfstachtig is. De nazomer kan tot ver in september aanhouden als je enigszins geluk hebt.

De klimaatverandering is in Dresden goed zichtbaar. De afgelopen jaren zijn diverse weerrecords gesneuveld, vooral op het gebied van maximumtemperaturen en neerslaghoeveelheden. Zo stond het record voor hoogste temperatuur lang op 37,3 graden Celsius, maar is deze temperatuur in twee jaren overschreden. In 2015 bedroeg de officiële hoogst gemeten temperatuur 38,5°C. Toevalligerwijs waren wij toen zelf in Dresden en kunnen ons nog goed herinneren dat de thermometers in de stad 40 graden aangaven en dat de dag eindigde met flink onweer. In 2019 werd het record net niet gebroken. Op 30 juni werd het toen 38,1°C, wat wel een nieuw record voor de maand juni betekende.

Dresden krijgt ook steeds vaker te maken met extreme regenval. Alleen al deze eeuw is het meerdere keren voorgekomen dat er binnen één etmaal meer regen valt dan dat er volgens de klimaatstatistieken normaliter in één maand valt. Extreem was de regenval op 12 augustus 2002. Toen kwam er maar liefst 158 millimeter hemelwater naar beneden gevallen.

In het geval van Dresden zorgt zware regenval voor een extra complicatie: de stad zelf heeft moeite om het regenwater te verwerken, maar problematischer is de ligging aan de Elbe. Als het zwaar regent in de regio en binnen het stroomgebied van de Elbe dan kan de waterstand stijgen naar kritieke hoogtes. Dit zorgt af en toe voor overstromingen in Dresden.

Op jaarbasis valt er in Dresden ongeveer 600 tot 650 millimeter aan neerslag. Een groot deel daarvan valt in de vorm van regen. In de winter is er ook geregeld sprake van sneeuw of ijzel. De maanden februari, maart en april zijn het droogst in Dresden. Denk aan hoeveelheden die zo rond de veertig millimeter per maand liggen. Zomermaanden juli en augustus zijn het natste. Met gemiddelde maandsommen van ongeveer tachtig tot negentig millimeter valt er in deze maanden gemiddeld twee keer zoveel regen dan in de droogste maanden.

Wat opvallend is dat de meeste maanden vaak niet zoveel afwijken van de langjarige gemiddeldes. Het zijn de zomermaanden die vaak de meeste fluctuaties laten zien. Een relatief droge zomer zorgt vaak voor een lagere jaarsom, terwijl een aanzienlijk hogere regenval in juli en/of augustus vaak zorgen dat de jaarlijkse neerslagsom hoger uitvalt dan gebruikelijk.

De temperaturen zijn in Dresden redelijk gematigd. Tijdens de koelste wintermaanden ligt de maximumtemperatuur enkele graden boven het vriespunt en liggen de minima gemiddeld genomen enkele graden onder nul. Een normaal jaar telt ongeveer tien tot twaalf vorstdagen, waarbij het kwik gedurende een heel etmaal niet boven het vriespunt uitkomt. De laatste jaren komt het vaker voor dat het aantal vorstdagen achterblijft bij het langjarig gemiddelde. Het kan soms extreem koud worden in Dresden. Als je de pech hebt dat er een sterke oostelijke stroming koele lucht vanuit Rusland aanvoert dan kun je te maken hebben met strenge vorst. De minimumtemperatuur kan dan dalen naar min twintig graden of nog iets lager.

Vanaf maart zie je de temperaturen flinke sprongen omhoog maken. Zomermaanden juli en augustus zijn het warmste: het is dan in de middag gemiddeld 22 tot 26 graden Celsius. Meerdere keren per jaar wordt de tropische grens van dertig graden overschreden. Het aantal dagen in de zomer waarbij de twintig graden niet gehaald wordt is meestal op één hand te tellen. Vanaf eind augustus dalen de gemiddelde temperaturen weer.